12 Món Ăn Kiêng Kị Trong Ngày Tết Cổ Truyền Việt Nam

Tôm là nguồn dinh dưỡng giàu protein và vitamin D, không chứa carbohydrate, giúp cải thiện sức khỏe xương, não bộ, hỗ trợ quản lý cân nặng và giảm nguy cơ bệnh tim. Tôm còn có đặc tính chống viêm, ngừa ung thư và chống lão hóa, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh khác. Đặc biệt, tôm hỗ trợ điều trị thoái hóa điểm vàng và giảm mệt mỏi mắt, đồng thời giúp giảm đau kinh nguyệt. Đây là lựa chọn tuyệt vời để tăng cường sức khỏe tổng thể một cách ngon miệng.

Trong khi người miền Bắc không kiêng ăn tôm vào dịp Tết, người miền Nam lại tránh dùng món này. Họ tin rằng tôm có đầu to và di chuyển giật lùi, nếu ăn tôm đầu năm sẽ khiến công việc cả năm gặp khó khăn, không thuận lợi, đầu xuôi đuôi lọt. Do đó, họ cho rằng ăn tôm dịp Tết sẽ ảnh hưởng đến sự thăng tiến và tài lộc trong năm mới.

Cá mè là thực phẩm giàu dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe, có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon và có tác dụng chữa bệnh. Thịt cá chứa nhiều protid, mỡ cá giàu acid béo không no, mật cá có sterol tương tự mật cá trắm và cá chép. Ngoài ra, cá mè còn chứa Ca, P, Fe, nhiều acid amin, vitamin B1, B2, A và acid nicotinic. Theo Đông y, cá mè có vị ngọt, tính ấm, không độc, giúp bổ não tủy, nhuận phế, ích tỳ vị. Tuy nhiên, dù có nhiều lợi ích, cá mè lại là món ăn kiêng kị trong dịp Tết.

Người miền Bắc và miền Trung cho rằng cá mè tượng trưng cho sự mè nheo, phiền toái. Cá mè có mùi tanh và nhiều xương, nên họ tin rằng ăn cá mè đầu năm sẽ mang lại sự đen đủi, “hãm tài” cả năm. Đặc biệt, người miền Trung quan niệm rằng ăn cá mè đầu năm sẽ khiến cả năm gặp nhiều khó khăn, không thuận lợi. Vì vậy, cá mè thường bị loại khỏi mâm cơm ngày Tết của nhiều gia đình.

Trứng vịt lộn là món ăn giàu dinh dưỡng và hấp dẫn, nhưng theo quan niệm dân gian của người miền Bắc và miền Trung, đây là món cần tránh vào đầu tháng và đầu năm. Họ tin rằng ăn trứng vịt lộn vào thời điểm này sẽ mang lại điềm xui, khiến mọi việc diễn ra trái ý. Tuy nhiên, trứng vịt lộn lại được coi là món “xả xui” hiệu quả. Khi gặp liên tiếp những điều không may, người ta thường ăn trứng vịt lộn với hy vọng từ “lộn” sẽ giúp xoay chuyển tình thế. Đó cũng là lý do mọi người thường ăn số lẻ trứng vịt lộn.
Với mùi tanh đặc trưng, trứng vịt lộn được cho là biểu tượng của sự xui xẻo, tang tóc. Ăn trứng vịt lộn vào đầu tháng hoặc đầu năm âm lịch được cho là sẽ khiến cả tháng, cả năm gặp nhiều điều không may. Vì vậy, các gia đình thường dặn dò con cháu tránh ăn trứng vịt lộn vào ngày Tết để tránh vận xui. Tuy nhiên, món này lại được ăn vào cuối tháng để “xả” hết vận xui, chào đón tháng mới tốt lành. Cần lưu ý, ăn trứng vịt lộn đầu năm có thể phản tác dụng, khiến vận mệnh xáo trộn theo chiều hướng tiêu cực.

Chuối là loại trái cây giàu chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do, đồng thời cung cấp magiê, kali, vitamin C và vitamin B6. Với hàm lượng tryptophan cao, chuối còn giúp cải thiện tâm trạng, vượt qua trầm cảm nhờ chuyển hóa thành serotonin - chất dẫn truyền thần kinh mang lại cảm giác hạnh phúc. Tuy nhiên, chuối lại là loại quả kiêng kị trong dịp Tết của người miền Nam.

Dù là thành phần không thể thiếu trong mâm ngũ quả miền Bắc, người miền Nam lại tránh ăn chuối vào đầu năm. Từ "chuối" khi nói lái theo giọng miền Nam sẽ thành "chúi", mang ý nghĩa không thể ngẩng đầu lên, tượng trưng cho sự thụt lùi, không thăng tiến. Ngoài ra, theo quan niệm dân gian, "tiền đàng bất khả thụ ba tiêu" (trước nhà không nên trồng chuối), và hình dáng trái chuối cũng được cho là không mang lại may mắn. Vì vậy, người miền Nam kiêng ăn chuối dịp Tết để tránh vận xui.

Trong sầu riêng có chứa nhiều vitamin C, B, chất xơ, sắt, đồng, kali... giúp tăng cường sức đề kháng, cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ vượt qua trầm cảm. Chỉ cần tiêu thụ khoảng 234 gr sầu riêng, bạn đã hấp thụ được 20% lượng carbohydrate cần thiết mỗi ngày. Đây là nguồn năng lượng tuyệt vời, chỉ cần ăn 1/5 trái sầu riêng, bạn đã có đủ năng lượng cho cả ngày dài.

Dù là món ăn bổ dưỡng và được nhiều người yêu thích, sầu riêng lại bị kiêng kị vào ngày đầu năm. Người ta tin rằng ăn sầu riêng dịp Tết sẽ mang lại nhiều chuyện buồn, khiến cả năm u sầu, đau khổ. Người miền Nam đặc biệt coi trọng ý nghĩa tên gọi, nên họ tránh những loại quả có tên "xui xẻo" như sầu riêng. Dù là món khoái khẩu, sầu riêng vẫn bị loại khỏi thực đơn ngày Tết để tránh vận xui.

Mắm tôm là loại nước chấm đậm đà, thơm ngon được làm từ tôm, thường xuất hiện trong bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, vào những ngày đầu tháng hoặc đầu năm, người Việt thường kiêng ăn mắm tôm. Đây là món ăn được cho là không phù hợp trong dịp Tết, vì người ta mong muốn một năm mới ngọt ngào, thuận lợi, tránh xa những điều đau khổ và kém may mắn.

Những kiêng kị này phản ánh mong ước về một cuộc sống bình an, sung túc. Dù xã hội hiện đại, quan niệm “có thờ có thiêng, có kiêng có lành” vẫn được gìn giữ như một nét văn hóa tinh thần quý giá. Đặc biệt, người miền Bắc kiêng ăn mắm tôm vào ngày đầu năm hoặc đầu tháng âm lịch, vì sợ mang lại điềm xui. Điều này càng được chú trọng khi đi lễ chùa, đền, để tránh ô uế và thể hiện sự tôn kính với thần linh.

Đu đủ là loại trái cây nhiệt đới với hương vị thanh mát, ngọt dịu và màu sắc bắt mắt. Được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe, đu đủ chứa các chất chống oxy hóa như vitamin A, C, E và beta carotene, giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào do gốc tự do. Đây là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời, được nhiều người yêu thích.

Trong khi người miền Bắc và miền Nam coi đu đủ là biểu tượng của sự sung túc, đầy đủ trong mâm ngũ quả, người miền Trung lại kiêng ăn loại quả này. Họ tránh đu đủ vì tên gọi phát âm gần giống “thù đủ”, mang ý nghĩa không may mắn. Tương tự, quả lê và cam cũng bị kiêng kị vì liên tưởng đến “lê lết” và “cam chịu”. Đặc biệt, ở miền Nam, cam không được bày trên mâm ngũ quả ngày Tết vì quan niệm “quýt làm cam chịu”.

Cam và lê là hai loại trái cây giàu dinh dưỡng, thường được sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, vào những ngày đầu tháng hoặc đầu năm, người miền Nam thường kiêng ăn cam và lê. Đây là những món ăn được cho là không phù hợp trong dịp Tết, vì người ta mong muốn một năm mới ngọt ngào, thuận lợi, tránh xa những điều kém may mắn.

Cùng với chuối, cam và lê cũng bị kiêng kị trong dịp Tết của người miền Nam. Theo quan niệm dân gian, “Quýt làm, cam chịu” hay “lê lết” đều mang ý nghĩa xui xẻo, nên hai loại quả này thường không được bày trên mâm ngũ quả ngày Tết.

Những món ăn chua cay, chát, mặn không chỉ làm gia tăng hương vị cho bữa ăn mà còn mang lại cảm giác kích thích vị giác. Tuy nhiên, trong những ngày Tết của người dân miền Nam, các món ăn có vị chua, cay, mặn thường bị hạn chế.

Đầu năm mới, người ta thường ưa chuộng những món ăn có hương vị ngọt ngào với mong muốn cả năm sẽ trôi qua một cách bình yên và tràn đầy những điều ngọt ngào. Họ tránh những món ăn có vị chua, cay, chát, mặn để không phải đối mặt với khổ đau, chua chát trong cuộc sống.

Thịt chó không chỉ giàu dinh dưỡng mà còn được xem là món khoái khẩu của nhiều người. Thậm chí, nó còn được coi là “quốc hồn quốc túy”, một nét đặc trưng trong ẩm thực Việt Nam. Tuy nhiên, người ta tin rằng ăn thịt chó vào đầu năm hoặc đầu tháng sẽ mang lại xui xẻo, không may mắn. Ngược lại, thịt chó lại được xem là món ăn giải xui nếu ăn vào cuối tháng.

Quan niệm “ăn thịt chó giải xui” có lẽ bắt nguồn từ xa xưa, khi chó được coi là con vật mang kiếp đen đủi. Vì vậy, ăn thịt chó vào cuối tháng hoặc cuối năm được xem như cách để xua đi những điều không may mắn đã qua. Người ta tin rằng việc này giúp vượt qua giới hạn và vận đen, trong khi đầu tháng và đầu năm thì tuyệt đối kiêng thịt chó để tránh xui xẻo.

Mặc dù có nhiều món ăn được yêu thích hàng ngày, thậm chí là đặc sản, khoái khẩu của nhiều người, nhưng vào dịp Tết, chúng lại bị coi là mang lại xui xẻo và cần kiêng kỵ. Ăn những món này vào đầu năm được cho là sẽ mang đến đen đủi, không may mắn suốt cả năm. Mực cũng nằm trong danh sách “đen” của cả ba miền Bắc, Trung, Nam. Nguyên nhân bắt nguồn từ quan niệm “đen như mực” của ông cha ta từ xưa.

Người Việt thường có câu nói phổ biến "đen như mực". Ngày nay, mực là một trong những món ăn đầu tiên bị liệt vào danh sách đen, không nên ăn vào ngày Tết để tránh xui xẻo cả năm. Theo quan niệm, ăn mực đầu năm sẽ mang lại đen đủi, ăn đầu tháng sẽ không may mắn. Thậm chí, nhiều bậc cha mẹ còn không cho con ăn mực trước ngày thi. Nhiều người cũng kiêng ăn mực khi đi xa hoặc có việc quan trọng.

Trong Đông y, thịt vịt có tính mát, vị ngọt, giúp lưu thông khí huyết và tăng cường năng lượng, bồi bổ cơ thể. Thịt vịt còn có tác dụng chữa sốt cao co giật, giải độc mụn nhọt và hạ nhiệt hiệu quả. Vịt có màu vàng trắng, giúp bổ trung ích khí, rất tốt cho người suy nhược để phục hồi nguyên khí. Thịt vịt thường được chế biến bằng cách luộc chấm nước mắm gừng hoặc nấu cháo. Vịt tiềm với sen, táo, đinh và hồi cũng là món bồi bổ sức khỏe tuyệt vời. Tuy nhiên, vào dịp đầu năm, thịt vịt lại bị liệt vào danh sách các món cần kiêng kỵ.

Thịt vịt là món ăn kiêng kỵ vào đầu tháng và đầu năm của người miền Bắc và miền Trung. Món này bị coi là không tốt, kém may mắn, đặc biệt là vào dịp đầu năm. Vịt quay dù là món khoái khẩu nhưng theo quan niệm xưa, ăn vào ngày Tết sẽ mang lại xui xẻo. Người ta tin rằng ăn thịt vịt sẽ gặp đen đủi, “tan đàn, xẻ nghé”. Thay vì thịt vịt, người ta thường chọn thịt gà với ý nghĩa cát tường hơn. Tương tự như thịt chó, thịt vịt lại được xem là món “giải đen” vào cuối tháng. Người miền Bắc và miền Trung đều kiêng ăn thịt vịt vào đầu tháng và đầu năm vì tin rằng nó sẽ mang lại xui xẻo, “tan đàn, xẻ nghé”.