Top 10 Tản Văn Về Tất Niên Ý Nghĩa Và Sâu Sắc Nhất

Nhà tôi có một mảnh vườn nhỏ trước sân, mỗi năm khi tiết trời chuyển lạnh, mẹ lại trồng đủ loại rau như su hào, bắp cải, cà chua, và không thể thiếu rau mùi. Luống mùi tuy chậm lớn nhưng lại là thứ rau thơm ngon nhất, đặc biệt là vào dịp Tết. Chiều 30 Tết, sau khi dọn dẹp nhà cửa và chuẩn bị mâm cúng tất niên, mẹ nhổ rau mùi già, rửa sạch và nấu thành nước tắm. Mùi thơm cay nồng lan tỏa khắp nhà, xua tan cái lạnh của mùa đông. Cả gia đình quây quần tắm nước mùi già, hương thơm nhẹ nhàng như mang lại sự ấm áp và may mắn cho năm mới. Nước mùi già không chỉ là truyền thống mà còn là bài thuốc dân gian giúp làm sạch da, sát khuẩn, và mang lại cảm giác thư giãn.

Ngày nay, dù cuộc sống hiện đại với đủ loại dầu gội, sữa tắm, nhưng tôi vẫn giữ thói quen nấu nước mùi già tắm tất niên. Đó không chỉ là cách để nhớ về tuổi thơ mà còn là cách để gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của gia đình. Mỗi dịp Tết đến, hương thơm của mùi già như nhắc nhở tôi về tình yêu thương và sự ấm áp của gia đình.

Quế Hương

23 tháng Chạp, khi ông Táo về trời, cũng là lúc mọi người bắt đầu chuẩn bị đón Tết. Mẹ tôi thường dặn tôi đi hớt tóc để gột rửa những điều không may mắn của năm cũ và đón chào năm mới với sự tươi mới. Bà ngoại còn nhắc nhở: “Con nhớ hớt tóc cao lên để qua hết tháng Giêng mới cắt lại, vì tóc là gốc con người, không nên cắt bỏ vào những ngày linh thiêng.”

Những ngày cuối năm, tiệm hớt tóc trở nên đông đúc. Tôi nhớ mãi hình ảnh ông thợ già, người quắc thước với đôi tay khéo léo, tỉ mỉ cắt từng sợi tóc. Tiệm của ông không sang trọng nhưng luôn ấm cúng với những câu chuyện phiếm của khách hàng. Ông ít nói, nhưng mỗi lời ông thốt ra đều mang đậm triết lý sống. Tôi ngồi trên chiếc ghế đệm cũ, nhìn vào tấm gương mờ, thấy mình như trưởng thành hơn qua từng nhịp kéo.

Hớt tóc ngày tất niên không chỉ là việc làm đẹp mà còn là nghi thức gột rửa tâm hồn. Mỗi lần ngồi trên ghế hớt tóc, tôi lại nghĩ về những điều đã qua và hy vọng về một năm mới tốt đẹp hơn. Đó là khoảnh khắc để nhìn lại bản thân, để “xét duyệt” lại hình ảnh của mình, như nhà thơ Vũ Trọng Quang từng viết: “Mỗi lần hớt tóc là mỗi lần tôi thay người mới.”

Huỳnh Như Phương

Cuối năm âm lịch, từ ngày đưa ông Táo về trời đến 30 Tết, dù bận rộn đến đâu, bạn cũng khó lòng từ chối những bữa tiệc tất niên tại nhà người thân, bạn bè, hay thậm chí là nhà sếp. Ai cũng tự nhủ: “Tránh được chừng nào hay chừng ấy để giữ dạ dày khỏe mạnh đón năm mới.” Nhưng thực tế, chẳng mấy ai làm được!

Năm nay, tôi may mắn được mời dự tất niên sớm nhất tại nhà một người bạn làm kinh doanh địa ốc. Thị trường nhà đất vẫn sôi động, mỗi ngày công ty của anh ấy đều có giao dịch mua bán đất đai, kiếm lời kha khá. Tuy nhiên, từ sau ngày 20 tháng Chạp, việc mua bán đất chậm lại vì người mua thường nghĩ chủ đất đang gặp khó khăn tài chính và ép giá. Vì vậy, anh bạn tôi quyết định tổ chức tiệc tất niên để kết nối và duy trì mối quan hệ. Bữa tiệc quy tụ khoảng ba chục người, với thực đơn toàn hải sản tươi sống và một con heo sữa quay thơm phức. Rượu và bia được tiêu thụ nhiều hơn thức ăn, và chủ nhà say sưa kể về những chiêu thức kinh doanh đất đai của mình. Tôi nhận ra rằng, tất niên không chỉ là dịp sum họp mà còn là cơ hội để học hỏi và hiểu thêm về những góc khuất của cuộc sống.

Từ ngày 25 tháng Chạp, các buổi tất niên trở nên dày đặc. Có hôm tôi phải chạy sô từ nhà này sang nhà khác như một ca sĩ. Đến nhà ông tổ trưởng dân phố, tôi chỉ kịp gắp vài miếng mồi và cụng vài ly rượu trước khi điện thoại réo lên. Một người bạn thân từ thời tiểu học giục tôi đến nhà anh ấy dự tiệc. Vừa đến nơi, tôi đã bị ép uống ngay bốn ly rượu để “bắt kịp” mọi người. Chưa kịp ăn gì, tôi lại nhận được cuộc gọi từ nhạc gia, buộc phải cáo từ và chịu đựng những lời trách móc của bạn bè. Nhưng nhạc gia đã lệnh, tôi không thể từ chối.

Nhà hàng của nhạc gia là nơi tôi không thể vắng mặt. Tuy nhiên, điều đáng lo hơn là những ông anh vợ, em vợ, chú vợ, cậu vợ… đã say mềm vì rượu. “Dzô anh Ba! Dzô cháu rể! Dzô dượng Ba!!!” – những tiếng hô vang khiến tôi chỉ biết thầm nhủ: “Thôi rồi, sao nhà em đông người quá vậy!” May mắn thay, cuối buổi tiệc, nhạc gia thương tình gọi taxi đưa tôi về.

Nhưng buổi tất niên đáng nhớ nhất là tại nhà sếp. Sếp tôi là giám đốc công ty xây dựng, và bữa tiệc quy tụ đủ mặt từ đối tác, nhà cung cấp đến bạn bè trong ngành. Là nhân viên văn phòng mới, tôi bị sếp ép phải cụng ly với từng vị khách. “Mới gặp lần đầu hả? Cụng một ly đi!” – sếp ra lệnh. Tôi chỉ biết bưng ly lên rồi lại đặt xuống, nhưng sếp không buông tha: “Hình như chú có chân trong đội tuyển thể hình của Phạm Văn Mách hả?” Thế là tôi bị phạt thêm một ly. Buổi tiệc kéo dài đến khuya, và sáng hôm sau, ai nấy đều phải đi tìm giày dép của mình vì đã xỏ nhầm của người khác.

Trên sân thể thao, các buổi tất niên cũng diễn ra sôi nổi. Nhóm bạn đánh cầu lông và tennis của tôi tổ chức “cúng sân” với mâm ngũ quả, bình hoa, và đĩa thịt luộc. Mọi người thành khẩn vái: “Xin thần sân phù hộ cho chúng con đánh độ thắng liên tục, không ai bị chấn thương!” Sau buổi cúng, cả nhóm kéo nhau đến nhà hàng gần đó để tổng kết năm và thưởng thức bữa tiệc. Tuy nhiên, nghị quyết “giảm nhậu” đã bị quên lãng ngay sau một tiếng đồng hồ.

Năm nay, trên sân thể thao xuất hiện một nhân vật mới – một người bạn Việt Kiều về quê ăn Tết sau gần hai mươi năm xa xứ. Anh mời chúng tôi đến dự tất niên vào đêm 29 Tết. Đêm đó, vợ con anh ngồi bên nồi bánh tét, hít thở mùi khói cay xè, còn chúng tôi ngồi quanh bàn, lai rai kể chuyện và tận hưởng không khí ấm cúng của ngày cuối năm. Anh bạn tâm sự: “Ở nước ngoài, Tết chỉ là ngày nghỉ bình thường. Buổi sáng mùng Một, cả nhà quây quần ăn bánh chưng mua từ siêu thị, rồi lại vội vã đi làm. Buồn lắm…”

Viết lại những kỷ niệm tất niên, tôi nhận ra rằng đây không chỉ là dịp để kiểm điểm lại một năm đã qua mà còn là cơ hội để gặp gỡ, chia sẻ và kết nối. Tuy nhiên, đừng để niềm vui quá đà làm ảnh hưởng đến sức khỏe. Nhưng xin các bạn hãy tha thứ cho tôi, vì tôi lại phải dừng câu chuyện ở đây – một cuộc gọi mời tất niên khác vừa đến. Người gọi là nhà văn Trần Kỳ Trung ở Hội An, vừa được kết nạp vào Hội Nhà văn Việt Nam. Chắc chắn, buổi tối nay sẽ lại là một đêm nhậu lai rai…

Trương Điện Thắng

Ngày nay, nhịp sống hối hả của thành thị khiến gia đình tôi dần đánh mất những bữa cơm gia đình ấm cúng. Vợ chồng tôi bận rộn với công việc, con cái đi học rồi học thêm, nên những bữa cơm thường diễn ra vội vã, mỗi người một giờ. Những lúc ấy, tôi lại nhớ da diết những bữa cơm đầm ấm ngày xưa ở quê nhà.

Ngày ấy, gia đình tôi là một đại gia đình gồm ba thế hệ: ông bà nội, ba má, anh em tôi và cô Út - người vẫn chưa chịu lấy chồng dù đã ngoài ba mươi. Dù đông người, nhưng mọi thứ luôn nhịp nhàng, trên kính dưới nhường. Mỗi bữa cơm, cả nhà quây quần bên mâm cơm dù chỉ với những món ăn đơn giản nhưng tràn đầy tiếng cười và hạnh phúc. Ba má luôn gắp những miếng ngon nhất mời ông bà, rồi đến tôi - đứa út được cưng chiều nhất nhà.

Bên mâm cơm, mọi người kể cho nhau nghe những câu chuyện trong ngày. Ông nội thường nhắc nhở: “Lên mâm cơm không được la mắng để bữa ăn được ngon miệng.” Tôi lớn lên trong không khí ấm áp ấy, và mỗi bữa cơm đều là một kỷ niệm khó quên.

Có lần, trong bữa cơm, ông nội nhìn anh Hai tôi rồi nói: “Thằng Thuận năm nay hăm hai tuổi rồi, đã lớn rồi, coi chỗ nào được thì cưới vợ đi.” Anh Hai đỏ mặt, lúng túng: “Con còn nhỏ xíu hà, nội ơi! Nội lo hối… cô Út kìa!” Cô Út cười trừ, nhưng trong ánh mắt lại có chút gì đó như đang đe dọa anh Hai: “Liệu hồn đó, Thuận!”

Những bữa cơm mùa gặt cũng là kỷ niệm đẹp khó quên. Tôi thường xin cô Út được cùng đội cơm ra đồng. Chúng tôi ăn cơm trong căn chòi tạm, ngồi trên nền rơm êm ái, nghe mùi rạ mới thoang thoảng. Cơm mùa gặt chan nước dừa, thơm ngon lạ kỳ, như thấm đẫm mồ hôi và tình yêu lao động.

Chiều ba mươi Tết, ông nội mặc áo dài khăn đóng, làm lễ cúng gia tiên trang nghiêm. Cả nhà quây quần bên mâm cơm tất niên, ai nấy đều rạng rỡ. Ông bà tôi vui nhất vì có mặt đầy đủ các con cháu, kể cả những người ở xa về. Anh Hai tôi trong bộ đồ Tây mới, trông chững chạc hơn hẳn. Ông nội xoa đầu anh: “Sang năm cưới vợ để ông có cháu bồng, nghe con!” Anh Hai lại đỏ mặt, ngượng ngùng.

Giờ đây, ông bà nội đã về cõi vĩnh hằng, và tôi cũng đánh mất dần những bữa cơm gia đình trong chính ngôi nhà nhỏ của mình. Thỉnh thoảng, tôi kể cho con cái nghe về những bữa cơm đại gia đình ngày xưa, nhưng chúng chỉ ngơ ngác, xa lạ. Chúng là thế hệ mới, có lẽ sẽ chọn cách sống riêng tư khi trưởng thành, như những người phương Tây xa xôi.

Tối nay, vợ tôi tăng ca, con gái học thêm, con trai đi dự sinh nhật bạn bè, tôi lại ngồi một mình bên mâm cơm tẻ nhạt. Lòng chợt nhớ vô cùng những bữa cơm gia đình thuở ấu thơ, có ông bà, ba má, anh em và cô Út chưa chồng. Ôi, bữa cơm gia đình sao mà thiêng liêng và kỳ diệu đến thế!

NGUYỄN LINH

Tôi luôn là người hoài niệm về những ký ức xưa cũ, những kỷ niệm đẹp đẽ mà tôi tin rằng sẽ chẳng bao giờ trở lại trong cuộc đời này. Những ký ức ấy đẹp, có lẽ bởi chúng đã trở thành một phần không thể phai mờ trong tâm trí tôi.

Năm nay, Tây Nguyên - nơi tôi sinh sống, bỗng đón một cơn mưa nhẹ vào dịp Tết. Đây là điều hiếm thấy, bởi Tết thường là thời điểm nắng vàng rực rỡ và gió hun hút thổi qua vùng đất bazan khô cằn. Cơn mưa nhỏ ấy khiến tôi chợt nhớ về những ngày Tết xưa ở quê nhà miền Bắc, nơi tiết trời se lạnh và mưa xuân lất phất bay.

Từ cửa sổ, tôi nhìn cành hoa đào run rẩy trong mưa, những cánh hoa hồng mỏng manh như gợi nhớ về những ngày Tết ấm áp bên mẹ. Cha tôi là bộ đội, thường xuyên vắng nhà, nên mẹ tôi là người luôn dành cho chúng tôi những cái Tết trọn vẹn nhất. Tôi nhớ như in phiên chợ cuối năm, nơi mẹ mang đôi gà trống đi bán để đổi lấy quần áo mới và những món quà tuổi thơ. Những con tò he sặc sỡ sắc màu, được nặn từ bột nếp thơm ngát, là món quà mà tôi mong chờ suốt cả năm.

Những ngày cuối năm, nhà cửa được dọn dẹp sạch sẽ, ban thờ được lau chùi cẩn thận với rượu ngâm quế và hoa hồi. Mâm ngũ quả được bày biện đẹp mắt với chuối, bưởi, hồng xiêm và những trái cà chua bi đỏ tươi. Cây hoa đào trước ngõ nhà nở rộ, báo hiệu mùa xuân đã về. Chiều 30 Tết, tôi cắt một cành đào nhỏ cắm vào bình hoa, đặt lên ban thờ cùng mâm cơm tất niên. Những bữa cơm ấy, trong tiết trời se lạnh và mưa xuân lất phất, luôn khiến tôi mong cha sẽ bất ngờ trở về.

Những ngày Tết xưa, tôi háo hức mặc bộ quần áo mới, theo bà nội đi lễ đền lễ phủ. Bà tôi, người quanh năm chân đất, bỗng trở nên lộng lẫy trong bộ áo dài khăn xếp, khiến tôi ngỡ ngàng. Những ký ức ấy, dù đã xa xôi, vẫn in đậm trong tâm trí tôi.

Giờ đây, Tết không còn là những ngày háo hức như xưa. Có lẽ vì tôi đã trưởng thành, hoặc cũng có thể vì cuộc sống đã thay đổi quá nhiều. Người ta bàn luận về việc bỏ Tết cổ truyền, hay tối giản Tết để đi du lịch. Nhưng với tôi, Tết vẫn là khoảng thời gian thiêng liêng để gia đình sum họp, để nhớ về những giá trị truyền thống.

Gần 30 năm xa quê, tôi vẫn không nguôi nhớ về cành hoa đào nhỏ rung rinh trong mưa xuân. Đó không chỉ là ký ức về một loài hoa, mà còn là nỗi nhớ về không khí ấm áp, sum vầy của gia đình. Tết, với tôi, vẫn là dịp để trở về với những gì thân thuộc nhất.

ĐÀO AN DUYÊN

Những buổi chiều cuối năm, khi thời gian dần khép lại một chu kỳ, là lúc ta nhìn lại những gì đã qua và hướng về những điều tốt đẹp phía trước.

Dù lặng lẽ hay ồn ào, một năm rồi cũng sắp kết thúc. 365 ngày với đủ đầy những cung bậc cảm xúc: niềm vui, nỗi buồn, thành công, thất bại, hy vọng và cả những phút giây tuyệt vọng. Ngày cuối năm như một nốt lặng trầm ngâm, là khoảng thời gian để ta nhìn lại những gì đã trải qua và chuẩn bị đón chào năm mới.

Buổi chiều cuối năm…
Là những chuyến hàng muộn cố gắng bán nhanh để kịp về nhà chuẩn bị đón Tết.
Là những chuyến xe đưa những người con xa quê trở về sum họp.
Là sự vội vã của những người sắm sửa nốt những thứ còn thiếu cho một cái Tết đầy đủ.
Là mâm cơm tất niên với đầy đủ người thân và bạn bè.
Là dịp để mọi người cùng ngồi lại, chia sẻ về những biến cố trong năm, nhìn lại những gì đã làm được và những gì còn dang dở.

Buổi chiều cuối năm cũng là lúc mỗi người dành chút thời gian lắng lại, nhìn lại bản thân và cuộc đời, để rồi hướng về những điều mới mẻ. Trong không khí điềm tĩnh ấy, người ta dễ dàng tha thứ cho những lỗi lầm của quá khứ, bỏ qua những điều không may mắn và hướng đến một năm mới an lành, hạnh phúc.

Những buổi chiều cuối năm mang chút buồn man mác, có lẽ vì đất trời cũng muốn lưu luyến năm cũ thêm chút nữa. Dù háo hức đón chào năm mới, lòng người vẫn không khỏi tiếc nuối 365 ngày đã qua - một phần đời dù buồn vui, đắng cay hay ngọt bùi cũng không thể quay lại.

Những buổi chiều cuối năm, ta thương những người xa nhà đang mong ngóng một mâm cơm đoàn viên; thương những người đang hướng về Tết quê ở một nơi xa xôi; thương những chuyến buôn bán muộn màng chỉ mong có một cái Tết đủ đầy.

Những buổi chiều cuối năm, khi thời gian dần khép lại, ta chỉ mong một năm mới sẽ mở ra với nhiều điều tốt đẹp và may mắn hơn. Mong cho sự an lành và bình yên sẽ đến với mọi người. Mong những lo lắng sẽ vơi đi trên gương mặt của người thân, mong ai cũng có sức khỏe dồi dào để vượt qua bệnh tật. Mong niềm vui sẽ đến với tất cả mọi người, và những bất hạnh sẽ bị bỏ lại phía sau. Mong nụ cười sẽ luôn hiện diện khắp nơi, và nước mắt sẽ không còn rơi. Mong may mắn sẽ đồng hành trên con đường sắp tới. Mong 365 ngày tiếp theo sẽ trôi qua mà không phải luyến tiếc. Mong một năm mới sẽ thật đủ theo cách mà mọi người mong muốn.

Chào tạm biệt năm cũ, chào tạm biệt buổi chiều cuối năm!

Lạc Hi

Năm cũ sắp qua đi, năm mới đang đến gần, và mâm cơm chiều tất niên cũng sắp được dọn ra. Bà tôi thường nói: "Tết tha hương buồn lắm, nhớ nhà và người thân da diết, dù tiền bạc có đủ đầy đi chăng nữa. Quê hương, gia đình là nguồn cội để ta trở về trong những dịp lễ Tết."

Chiều 30 Tết, nhà tôi cũng như bao gia đình khác, tất bật chuẩn bị mâm cơm tất niên để đón ông bà tổ tiên về ăn Tết. Tết đến, trẻ con háo hức vì được nghỉ học, được ăn ngon, mặc đẹp, và nhận lì xì. Nhà tôi nghèo, quanh năm thiếu thốn, nhưng mấy ngày Tết là dịp cả nhà được ăn no, sum vầy bên nhau. Bữa cơm tất niên luôn là bữa ăn thịnh soạn nhất, với đủ món ngon như gà, nem chả, canh măng, thịt lợn... Mẹ tôi thường bảo: "Các con ăn thoải mái đi, hôm nay là ngày Tết, không phải tiết kiệm."

Dù thức ăn đầy mâm, tôi vẫn để ý thấy bố mẹ thường nhường cho con cái. Tôi liền gắp thức ăn mời bố mẹ, và mẹ khen: "Thằng Hai sau này sẽ là đứa con hiếu thảo!" Mẹ còn nhắc: "Cả năm nhà mình đói khổ, nên bố mẹ cố lo cho các con ăn no, ăn đủ trong mấy ngày Tết."

Có một năm, chị cả tôi đi làm xa không về kịp, bữa cơm tất niên năm ấy kém vui. Mẹ buồn thương chị vất vả, cả nhà ăn uống cũng không ngon miệng. Mãi sáng mùng Một, chị mới về tới nhà, nước mắt rưng rưng. Lúc đó, tôi mới hiểu được giá trị của sự sum họp gia đình.

Bà tôi thường nói: "Tết tha hương buồn lắm, dù tiền bạc có đủ đầy, nhưng nhớ nhà và người thân không gì sánh được." Lớn lên, tôi càng thấm thía câu nói ấy. Dù làm ăn ở đâu, người ta vẫn mong được trở về quê hương, sum vầy bên gia đình trong những ngày Tết. Bữa cơm tất niên là khoảnh khắc thiêng liêng, là dịp để ôn lại những vất vả, buồn vui của năm cũ và hướng đến một năm mới tràn đầy hy vọng.

Tôi chưa từng phải đón Tết xa nhà, nhưng nhiều bạn bè tôi đã trải qua cảnh ấy. Họ nhớ nhà, nhớ mùi thức ăn quen thuộc, nhớ làn khói bếp ấm áp bay lên từ những nếp nhà đơn sơ. Có người từng ước: "Giá như chiều 30 được sum vầy bên mẹ cha, dù chỉ với mâm cơm đạm bạc cũng đủ hạnh phúc." Nhưng ước ao ấy không phải lúc nào cũng thành hiện thực.

Năm cũ sắp qua, năm mới đang đến, và mâm cơm chiều tất niên lại sắp được dọn ra. Ở đó, mỗi gia đình đều mong muốn không ai phải xa nhà, vì Tết sum họp đủ đầy mới là Tết trọn vẹn nhất.

NGUYỄN LONG

Khi thời tiết vẫn còn lạnh nhưng gió không còn hun hút chạy dọc theo con phố. Dẫu sương còn giăng giăng trên cành trên lá nhưng không gian đã ấm hơn. Khi không còn từng đợt gió bấc quất vào mặt lạnh rát. Khi cỏ cây như bừng tỉnh sau những ngày mưa lạnh gió cào thì đó là năm hết, tết đến.

Có đi xa mới thấy thấm, mới thấy thèm cái hương vị tất niên. Mùi thơm ngậy của những cái bánh chưng vừa được vớt ra còn bốc khói nghi ngút. Mùi thơm ngọt ngào của các loại mứt mẹ làm. Mùi của nồi nước mùi già thơm rưng rức đến nao lòng chiều cuối năm. Mùi củ hành củ kiệu trong mâm cơm tất niên. Mùi xôi gấc thoảng bay trong giây phút thiêng liêng cúng giao thừa. Những hương vị quen thuộc ấy khi nghĩ tới ai cũng thấy lòng xao xuyến lạ kỳ như luôn nhắc nhở người xa quê mau chóng trở về. “Về quê ăn tết” nghe giản đơn mà sao thiêng liêng đến thế.

Dường như những ngày cuối năm mọi lo toan, mọi gánh nặng áo cơm được trút bỏ. Người ta nói nhiều hơn, cười nhiều hơn để cảm nhận được những khoảnh khắc chứa chan bình yên và yêu thương. Ngày cuối năm luôn có cảm giác như thời gian chòng chành. Vẫn đủ đầy thời khắc như bao ngày khác mà sao như có chút gì đó như níu kéo dùng dằng. Nhìn tờ lịch cuối cùng treo trên tường không nỡ bóc, sợ thời gian trôi mau, sợ cuốn đi bao kỷ niệm của năm cũ. Hình như tết đến mà không về quê ăn tết thì lòng dạ không yên. Tưởng rất riêng mà hóa ra rất chung. Mệt đấy nhưng mắt lại lấp lánh niềm vui. Ngày cuối năm ủ trong lòng bàn tay ấm áp, hít căng lồng ngực mùi vị tinh khôi của nắng buổi sớm, của gió se lạnh chênh chao. Tự nhiên thấy cái gạch nối giữa năm cũ và năm mới không còn khoảng cách.

Ngày cuối năm ai cũng thèm được trở về quê hương. Một nơi mà dù có đi hết cuộc đời vẫn khát khao tìm lại. Mấy lần xe, mấy lần đò, vài lần đi bộ qua cánh đồng mới về đến quê nhưng người ta vẫn về. Về để được hít hà cái mùi vị của đất sỏi nồng nồng hằn in dấu chân cha, pha lẫn giọt mồ hôi mằn mặn của mẹ. Về để được nhận cái ôm thân thiết của cha sau một năm xa cách. Về để được nhận những lời dặn dò thủ thỉ của mẹ sau 360 ngày biền biệt nơi xứ người. Có muôn vàn lý do để người ta không thể không trở về sum họp gia đình khi năm cùng tháng tận. Về quê ăn tết không còn là khái niệm đi hay ở mà là cuộc hành hương về cội nguồn. Đó không chỉ đơn thuần là tình cảm mà còn là giá trị đạo đức, là văn hóa, là sự sống còn bền vững của một dân tộc.

Những ngày cuối năm này dù đi xa đến đâu, trong nước hay ngoài nước, ai cũng cố gắng trở về sum họp bên gia đình. Để không thấy mình bơ vơ lạc lõng giữa sự tấp nập của dòng đời. Năm nào cũng có tết. Năm nào cũng về quê ăn tết. Thời gian ở quê chỉ được dăm ba ngày bên người thân rồi lại ra đi nhưng vẫn muốn về. Về quê ăn tết là để lòng mình lắng lại trong buổi chiều cuối năm bên những nấm mộ tổ tiên ông bà. Thắp nén nhang thơm, đứng giữa đất trời mà từ sâu thẳm trong tiềm thức mơ hồ như có rất nhiều lời rì rầm vọng lại như gửi gắm niềm tin nối dài nhân nghĩa. Về quê ăn tết là tìm về cảm giác bình yên sau những tháng ngày xuôi ngược. Về quê ăn tết là để được hít thở bầu không khí thân thương không vướng bận vội vàng. Được đón những nụ cười. Được nghe những lời chúc chân thành. Được ngắm những đôi mắt thân quen rạng ngời. Những điều tưởng đã cũ mà bỗng nhiên mới mẻ. Cảm giác như lần đầu đón tết.

Rồi những ngày cuối cùng của năm cũ cũng trôi qua, mọi thất bại, mọi giận hờn đều trôi theo dòng thời gian, bay theo gió về tận cuối trời. Thay vào đó là sự gũi gần xích lại gần nhau như chưa hề xa cách. Những ngày này là thời gian dễ dàng nhất để khởi bùng lên lòng vị tha và bao dung trước khi khép lại năm cũ. Một năm qua có thể vẫn còn điều gì đó chưa trọn vẹn, có những yêu thương vô tình mà bỏ rơi trên quãng đường 365 ngày, có những dự định còn dang dở thì hãy trải lòng mình, sống chậm lại để gói trọn cảm xúc khi một vòng tuần hoàn của thời gian khép lại.

Chỉ còn chục tiếng đồng hồ nữa là bước sang năm mới. Cái lạnh mùa đông đang dần trôi qua. Ánh sáng rạng rỡ bầu trời. Những chiếc lá vàng cuối cùng sẽ rụng rơi. Những chiếc lá xanh non tí xíu chồi ra từ mầm nở bừng hương sắc. Vài con chim én chao cánh giữa khoảng trời bao la dọc ngang những đường cắt. Con sông chảy qua thành phố như xanh hơn. Con phố ngày thường bình dị là thế mà những ngày này cũng như lòng người bồi hồi, xốn xang.

Xin đừng bận tâm nghĩ năm qua ta được gì, mất gì. Mà nên nhìn lại 365 ngày ngắn ngủi ta còn điều gì phải nuối tiếc, phải ân hận. Để chào đón những điều tốt đẹp, gặt hái được nhiều quả ngọt yêu thương của năm mới.

Tôi yêu những ngày cuối năm không biết để đâu cho hết. Rét không ra rét, ấm không ra ấm mà cứ lành lạnh tê tê. Dường như nó làm người ta như khỏe thêm. Ai cũng mong mỏi sang năm mới mọi sự mọi điều phải tốt đẹp hơn năm cũ. Người nông dân mong mưa thuận gió hòa, sản lượng tăng cao, được giá. Người phố thị mong khôn ngoan, giầu có. Mọi buồn phiền của năm cũ xin khép lại. Hãy cứ tin như thế sẽ thấy cuộc đời đẹp hơn, đáng yêu hơn.

Tôi yêu những ngày cuối năm trăm mến ngàn thương. Mọi công việc đón tết đã xong. Đèn nến sáng choang, hương trầm thoang thoảng. Lắng lòng đôi chút để nghe thầm thì của đồng ruộng núi sông, nghe tiếng tách vỏ của cỏ cây hoa lá và nghe cả tiếng gõ cửa của mùa xuân đang về. Tự nhiên thấy lòng ấm áp lạ thường.

Nguyễn Sỹ Đoàn

Ngày còn nhỏ, cứ sau ngày ông Táo về trời và khi công việc đồng áng đã vãn là mẹ tôi lại giục các con lo dọn dẹp nhà cửa, lau chùi các bình hoa, bát nhang trên ban thờ để chuẩn bị đón Tết.

Ngày ba mươi Tết nhà tôi cũng như biết bao các hộ dân quê đều rất bận rộn bởi vừa phải lo mua sắm Tết, vừa phải gói bánh chưng, mổ gà, đụng lợn… lại vừa phải chuẩn bị mâm cơm chiều tất niên để đón ông bà, tổ tiên về ăn Tết.

Nhà tôi nghèo lắm, hầu như quanh năm luôn thiếu đói và đứt bữa vào những độ giáp hạt. Vì vậy chỉ có mấy hôm Tết là anh chị em chúng tôi và cả ông bà, bố mẹ mới được ăn no một chút. Bữa cơm tất niên chiều cuối năm thường là bữa đầu tiên trong mấy ngày Tết cả nhà sum vầy đủ đầy và có nhiều thức ăn ngon nên tôi thường hồi hộp mong ngóng.

Người ta thường nói rằng ăn Tết ngon nhất là bữa cơm tất niên bởi đó là ngày Tết đầu tiên nên mọi người vẫn chưa cảm thấy ngán đồ ăn. Mẹ biết anh em chúng tôi háo hức và đang tuổi ăn, tuổi lớn nên bữa cơm tất niên bao giờ bố mẹ cũng làm thật thịnh soạn để các con được thỏa thích, no nê. Khi cả nhà ngồi quây quần bên mâm cơm đầm ấm, bao giờ mẹ tôi cũng nói các con ăn thoải mái đi vì đây là ngày Tết, không phải ngày thường mà phải tiết kiệm.

Có một năm, chị cả tôi đi làm ở Sài Gòn do lỡ tàu xe không về kịp nên bữa cơm tất niên năm ấy cả nhà kém vui. Mẹ và bố tôi buồn thương chị vất vả nên trong bữa cơm không khí trầm lắng hẳn đi. Mấy anh em chúng tôi ăn cũng cảm thấy không ngon vì nhớ chị, cảm thấy thiếu thốn, mặc dù thức ăn đầy mâm. Khi ăn xong, cả nhà đang ngồi uống nước mẹ bùi ngùi nói: "Chị Cả chúng mày vất vả quá, mưu sinh cả năm quần quật vậy mà có mỗi bữa cơm tất niên chiều cuối năm cũng không được đoàn tụ gia đình!”.

Lúc còn nhỏ và chưa có dịp xa gia đình nên chúng tôi chưa thấu hiểu được ý nghĩa và sự quan trọng của ngày sum vầy đoàn tụ trong bữa cơm chiều cuối năm. Bà tôi vẫn thường bảo rằng: “Ngày Tết tha hương buồn lắm, nhớ nhà và người thân lắm, mặc dù có thể tiền bạc và mọi cái không thiếu thốn gì. Quê hương, gia đình là nguồn cội để ta trở về trong các dịp lễ, Tết, đình đám…”. Lớn lên tôi cũng hiểu được câu bà nói và tôi thấy quả là dù có làm ăn, sinh sống ở nơi đâu thì những ngày Tết người ta đều hối hả tìm về với gia đình, với quê hương để chung vui, họp mặt và đón Tết. Tôi chưa bao giờ phải đón một cái Tết thiếu cha thiếu mẹ và cũng chưa bao giờ vắng mặt trong bữa cơm gia đình chiều ba mươi Tết bởi gia đình tôi ở một miền ngoại thành gần gặn, thế nhưng bạn bè tôi cũng đã có quá nhiều người phải chịu cảnh đón Tết không gia đình và những người thân bên cạnh. Có người từng ước “Giá như chiều ba mươi Tết được sum vầy bên mẹ cha, bên người thân cùng mâm cơm tất niên chỉ toàn tương, cà, rau, muối… cũng được!”. Thế nhưng ước ao nhỏ nhoi đó nhiều khi cũng khó có thể thành hiện thực trong cuộc đời mỗi con người vì những yếu tố, hoàn cảnh khác nhau…

Năm cũ sắp qua đi, một năm mới đang tới và mâm cơm chiều tất niên cũng sắp được dọn ra, ở đó mỗi gia đình đều không muốn một thành viên nào phải tha hương vì Tết sum họp đủ đầy mới là một cái Tết trọn niềm vui nhất…

NGUYỄN THỊ LOAN

Cái lạnh lạnh cùng với mưa phùn không làm giảm đi không khí Tết đang về. Ngoài đường người ta đi sắm Tết rộn ràng cả góc phố.

Ký ức trong tôi chợt ùa về, tôi nhớ những ngày còn bé, gia đình nghèo lắm nhưng cứ đến độ Tết đến xuân về, bố mẹ đều cố gắng chuẩn bị bữa cơm tất niên thật tươm tất. Bố mẹ thường bảo “Bữa cơm mời ông bà, tổ tiên về ăn Tết không thể không chu đáo được”. Mẹ tôi là thế, lúc nào cũng tất bật, tỉ mẩn… bởi vậy ngay từ đầu tháng chạp âm lịch mẹ đã lo mua đậu xanh, gạo nếp để gói bánh chưng. Những hạt gạo, hạt đỗ được mẹ lựa chọn rất kỹ càng, có lẽ vì thế mà dù đã đi nhiều, ăn rất nhiều bánh chưng nhưng không ở đâu ngon bằng bánh của mẹ.

Mẹ cứ tích lũy dần như thế, đến chiều ba mươi Tết thì tất cả đã đầy đủ để cả nhà đón tất niên. Khi đó, không khí gia đình ngày cuối năm rộn ràng, ấm áp lạ kỳ, cả nhà cùng sum vầy, cùng nhau vào bếp như không có cái mệt mỏi tất bật của thường ngày.

Những xấp lá dong xanh mướt bên mâm gạo, đỗ, thịt… dưới bàn tay của bố biến thành những chiếc bánh chưng vuông vắn, đều chằn chặn. Tôi và đứa em bu quanh bố để xem gói bánh và để trông chờ những chiếc bánh gù nhỏ xinh. Dù nhiều dù ít, suốt những năm tuổi thơ, Tết của chị em tôi gắn với những chiếc bánh gù, đến tận bây giờ, khi chúng tôi đã lớn, mỗi đứa có gia đình riêng, bố tôi vẫn giữ thói quen gói những chiếc bánh gù cho chị em tôi như những ngày thơ bé.

Khi những chiếc bánh được luộc chín, vớt ra vẫn giữ được màu xanh của lá dong cũng là lúc mẹ và tôi chuẩn bị xong bữa cơm cúng tất niên. Những món ăn đơn giản, đạm bạc nhưng sao nhìn ánh mắt ai cũng ánh lên niềm vui, niềm hân hoan lạ kỳ. Trong ký ức tuổi thơ tôi chẳng bao giờ quên được hình ảnh bố ngày cuối năm chuẩn bị bàn thờ, thắp hương, miệng xì xầm khấn mời các cụ, tổ tiên về ăn Tết với con cháu trong khói nhang trầm thơm nghi ngút. Khi đó tôi chưa đủ lớn để hiểu hết những việc bố làm, nhưng bây giờ mỗi lần nghe mùi nhang trầm lại thấy lòng bâng khuâng đến lạ.

Chiều ba mươi, không khí Tết đã ngập tràn khắp nẻo, những âm thanh rộn rã, tươi vui về khắp nơi, tiếng cười trong trẻo của những đứa con xa nhà nay về quây quần bên gia đình ấm áp, đông vui, những câu chuyện năm cũ được kể cho nhau nghe rôm rả cả một góc xóm… Và đâu đó, mùi bánh chưng đang chín quyện trong gió thơm lừng, tiếng bát đũa, tiếng cười giòn tan bên bữa cơm tất niên.

Chúng tôi lớn lên trong tuổi thơ êm đềm và những bữa cơm tất niên ngày cuối năm đã in sâu trong tâm trí tôi. Rồi chị em tôi đi làm ăn xa, mỗi đứa một nơi, cứ mỗi độ nhìn hoa đào, hoa mai nở, thấy ngoài phố người người ngược xuôi sắm Tết lại thấy lòng nôn nao, khắc khoải một nỗi nhớ nhà da diết. Những lúc như thế lại thèm muốn được sum họp cùng gia đình, bên bữa cơm đoàn viên.

Cả năm đi làm xa quê, những ngày cuối năm chỉ muốn ra xe về ngay với mẹ, về với mái nhà bình yên. Đâu đó trên phố nghe câu hát “Mẹ ơi, sáng nay xuân về, mẹ trông ra ngoài hiên nắng, mẹ mong đứa con xa nhà, rằng mùa xuân anh ấy sẽ về” lại thấy cay cay nơi sống mũi nghĩ về mẹ đang thở dài đếm từng ngày để mong các con về, nghĩ đến cha đang sơn, quét lại nhà để đón năm mới, cứ mỗi lần nghe tiếng xe lại ra ngóng nơi đầu ngõ.

Hôm nay đã là 27 Tết, mai vàng đã nở rộ góc vườn, phố đã rực rỡ đèn hoa, đứa con xa xứ như tôi đang sắp xếp mọi việc để trở về bên gia đình, trở về với bữa cơm đoàn viên ngày cuối năm đầy ấm áp để được nhìn thấy niềm hạnh phúc như chợt vỡ òa của bố mẹ khi nghe thấy tiếng con cháu về ríu rít nơi đầu ngõ. Mùa xuân ấm áp đang về.

NHẬT HẠ