Top 13 Sự thật thú vị về tháp Eiffel - Khám phá biểu tượng Paris

Với chiều cao 324m bao gồm cả ăng-ten, tháp Eiffel vẫn giữ vững vị trí là công trình cao nhất nước Pháp. Được chọn từ 107 dự án, ý tưởng của Gustave Eiffel cùng hai kỹ sư Maurice Koechlin, Emile Nouguier và kiến trúc sư Stephen Sauvestre đã trở thành hiện thực.

Vào tháng 6 năm 1884, hai kỹ sư trưởng Emile Nouguier và Maurice Koechlin của công ty Eiffel đã phác thảo ý tưởng về một tòa tháp khổng lồ. Thiết kế ban đầu bao gồm bốn cột dầm kim loại kết nối bằng lưới, tách ra ở chân và hợp nhất ở đỉnh. Các chi tiết được liên kết chặt chẽ bằng dầm kim loại, tạo nên một kiệt tác kiến trúc.

Dự án táo bạo này nhắm đến chiều cao 300 mét, tương đương 1000 feet - một con số biểu tượng. Tháng 9 năm 1884, Eiffel đã đăng ký bằng sáng chế cho thiết kế độc đáo này, cho phép xây dựng các công trình vượt quá độ cao 300 mét. Để thu hút sự ủng hộ của công chúng, kiến trúc sư Stephen Sauvestre đã thêm những nét trang trí tinh tế, biến tháp Eiffel thành một biểu tượng nghệ thuật.

Với khoảng 7 triệu lượt khách mỗi năm, tháp Eiffel là một trong những công trình thu hút nhất thế giới. Điều thú vị là chỉ 13% trong số đó là người Pháp, còn lại 87% là du khách quốc tế, đặc biệt là từ Mỹ, Anh và Italy.

Với chiều cao ấn tượng và thiết kế độc đáo, tháp Eiffel nhanh chóng trở thành biểu tượng của Paris. Nó không chỉ là một công trình kiến trúc mà còn là nhân chứng lịch sử, gắn liền với những sự kiện trọng đại như lễ hội pháo hoa ngày 14 tháng 7 ("Ngày Bastille") hay các sự kiện thể thao quốc tế.

Từ nhiều góc độ khác nhau trong thành phố, bạn có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp của tháp Eiffel. Nó xuất hiện trong vô số bức ảnh, tác phẩm nghệ thuật, phim ảnh và cả thơ ca, trở thành biểu tượng không thể thiếu của nước Pháp trong trí tưởng tượng của toàn thế giới.

Hệ thống thang máy từ năm 1889 của tháp Eiffel vẫn được bảo tồn nguyên vẹn cho đến ngày nay. Tính đến tháng 11/2011, chỉ còn hai trong số ba thang máy phục vụ du khách hoạt động, điều này làm giảm đáng kể lượng khách tham quan. Dự án hiện đại hóa thang máy dự kiến hoàn thành trong 2 năm nhưng thực tế đã kéo dài hơn 4 năm, với chi phí lên đến 36 triệu Euro chỉ riêng cho việc tái thiết hệ thống thủy lực.

Quá trình cải tạo thang máy Tháp Eiffel bắt đầu từ tháng 10/2008 và hoàn thành vào năm 2014. Để đảm bảo sự hiện đại mà vẫn giữ được giá trị lịch sử, SETE (Công ty Điều hành Tháp Eiffel) đã lựa chọn giải pháp kết hợp nguyên tắc thủy lực từ năm 1899 với công nghệ tự động hiện đại. Điều này không chỉ bảo vệ di sản mà còn giảm thiểu lượng khí thải carbon.

Hệ thống thang máy mới sử dụng nhiên liệu thân thiện với môi trường và tiết kiệm nước đáng kể. Với công suất điện không đổi (300KW), thang máy Tháp Eiffel giờ đây có thể vận chuyển tới 110 hành khách (tăng từ 92) với tốc độ 2 mét/giây, mang lại trải nghiệm tuyệt vời cho du khách.

Ban đầu, người Pháp tỏ ra khó chịu với sự xuất hiện của tháp Eiffel. Nhiều kiến trúc sư và học giả đã ký tên vào bản kiến nghị phản đối, gọi công trình này là "vô dụng" và "quái dị". Tuy nhiên, theo thời gian, tháp Eiffel đã trở thành biểu tượng không thể thay thế của nước Pháp, khiến cả thế giới phải ngưỡng mộ.

Ngay từ khi còn đang xây dựng, tháp Eiffel đã trở thành tâm điểm của những tranh cãi gay gắt. Dù bị chỉ trích bởi nhiều nghệ sĩ và nhà văn nổi tiếng, công trình này vẫn đứng vững và khẳng định giá trị của mình. Năm 1887, một bài báo mang tên "Cuộc biểu tình chống lại Tháp của Monsieur Eiffel" đã được đăng trên tờ Le Temps, với chữ ký của những tên tuổi lớn như Charles Gounod, Guy de Maupassant, và Alexandre Dumas.

Dù vậy, tháp Eiffel đã vượt qua mọi chỉ trích để trở thành biểu tượng văn hóa và lịch sử của Pháp. Ngày nay, không ai có thể phủ nhận vai trò và giá trị của công trình kiến trúc này trong lòng người dân Pháp và du khách quốc tế.

Cứ mỗi 5 phút, tháp Eiffel lại khoác lên mình vẻ đẹp lung linh nhờ hệ thống 20.000 ngọn đèn và 336 máy chiếu. Quảng trường Trocadero là điểm ngắm cảnh lý tưởng để chiêm ngưỡng biểu tượng Paris về đêm. Hệ thống chiếu sáng này, được công bố vào ngày 31 tháng 12 năm 1985 bởi kỹ sư điện và ánh sáng Pierre Bideau, sử dụng đèn natri cao áp màu vàng cam, tạo nên một khung cảnh ngoạn mục.
Hệ thống chiếu sáng từ bên trong thân tháp không chỉ làm nổi bật kiến trúc kim loại tinh tế mà còn đảm bảo an ninh cho du khách vào ban đêm. Kể từ năm 1958, việc thay thế 1.290 máy chiếu bên ngoài đã mang lại hiệu ứng ánh sáng độc đáo, khiến tháp Eiffel trở thành biểu tượng không chỉ của Paris mà còn của cả thế giới.

Tháp Eiffel được xây dựng bằng phương pháp kết nối đinh tán, một kỹ thuật tiên tiến thời bấy giờ. Các mảnh kim loại được lắp ráp trong nhà máy bằng bu lông, sau đó thay thế bằng đinh tán được làm nóng và co lại khi nguội, đảm bảo độ khít chính xác. Mỗi đinh tán cần bốn người thực hiện: một người làm nóng, một người giữ cố định, một người tạo hình đầu đinh, và một người đập bằng búa tạ. Trong tổng số 2.500.000 đinh tán, chỉ một phần ba được lắp đặt trực tiếp tại công trường.

Các cột trụ của tháp được đặt trên nền bê tông, nằm sâu dưới mặt đất vài mét trên lớp sỏi nén chặt. Mỗi góc của tháp có khối đỡ riêng, chịu áp lực từ 3 đến 4 kg/cm², và các khối này được kết nối bằng tường bê tông. Ở phía sông Seine, các caisson kim loại kín nước và khí nén được sử dụng để thi công dưới nước.

Quá trình lắp ráp tháp Eiffel sử dụng giàn giáo gỗ và cần cẩu hơi nước nhỏ gắn trên tháp. Ban đầu, mười hai giàn giáo gỗ cao 30 mét và bốn giàn giáo lớn hơn 40 mét được sử dụng. "Hộp cát" và kích thủy lực được thay thế bằng nêm cố định, giúp định vị các dầm kim loại với độ chính xác đến từng milimet. Ngày 7 tháng 12 năm 1887, việc lắp ráp các dầm chính của tầng đầu tiên hoàn thành, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình xây dựng.

Trong những năm 1920 và 1930, tháp Eiffel đã trở thành một biển quảng cáo khổng lồ với tên của hãng xe Citroën được chiếu sáng trên ba mặt của tháp. Với 250.000 bóng đèn màu, những chữ cái cao 30,48m (100 feet) của Citroën tỏa sáng rực rỡ mỗi khi hoàng hôn buông xuống. Ánh sáng từ biển quảng cáo này có thể nhìn thấy từ khoảng cách 32km, thậm chí được Charles Lindbergh sử dụng như một ngọn hải đăng khi ông hạ cánh tại Paris năm 1927 sau chuyến bay xuyên Đại Tây Dương.

Tuy nhiên, biển quảng cáo này cũng là nguyên nhân khiến Citroën gặp khó khăn tài chính. Hóa đơn tiền điện khổng lồ đã góp phần dẫn đến sự phá sản của công ty. Dù vậy, đây vẫn là một phần lịch sử thú vị của tháp Eiffel, minh chứng cho sự đa dạng trong vai trò của công trình này.

Tháp Eiffel không chỉ là biểu tượng của Paris mà còn là nguồn cảm hứng cho hơn 30 công trình kiến trúc tương tự trên toàn thế giới. Từ Las Vegas (Mỹ) đến Trung Quốc, Rumani, và thậm chí là làng Parizh ở Nga, những bản sao của tháp Eiffel xuất hiện ở khắp nơi. Một số trong số đó thậm chí còn gây ấn tượng với độ giống nhau đáng kinh ngạc so với bản gốc.

Bản sao lâu đời nhất là Blackpool Tower ở Anh, được xây dựng năm 1894 với chiều cao 158m. Trong khi đó, bản sao lớn nhất và nổi tiếng nhất nằm ở Las Vegas, cao 165m. Đặc biệt, tại làng Parizh (Nga), một bản sao tháp Eiffel được xây dựng vào năm 2005, mặc dù thực chất là một ăng-ten điện thoại di động, nhưng vẫn mang đậm dấu ấn của kiến trúc Pháp.

Ở châu Á, tháp Eiffel cũng được yêu thích với nhiều bản sao, nổi bật nhất là tại Tokyo (Nhật Bản). Được xây dựng năm 1958, bản sao này cao 333m, vượt trội hơn cả bản gốc tại Paris. Điều này chứng tỏ sức ảnh hưởng toàn cầu của tháp Eiffel, không chỉ là một công trình kiến trúc mà còn là biểu tượng văn hóa.

Tháp Eiffel không chỉ là biểu tượng của Paris mà còn đóng vai trò quan trọng trong lịch sử, đặc biệt là trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất. Trong trận Marne năm 1914, tháp được sử dụng như một trạm liên lạc, giúp chỉ huy quân đội Pháp gửi tín hiệu đến tiền tuyến. Kể từ khi được xây dựng cho Hội chợ Thế giới 1889, tháp Eiffel đã trở thành biểu tượng của sự đổi mới và tài năng công nghiệp của Pháp.

Với chiều cao 324m, tháp Eiffel có thể được nhìn thấy từ khắp Paris và các vùng lân cận. Hệ thống chiếu sáng của tháp, hoạt động đến 1 giờ sáng, cùng với ánh sáng lấp lánh và đèn hiệu vươn xa 80km, đã biến nó thành một điểm nhấn không thể bỏ qua. Tháp Eiffel không chỉ là một công trình kiến trúc mà còn là nhân chứng lịch sử, chứng kiến những sự kiện quan trọng của nước Pháp.

Trong những năm đầu, tháp Eiffel còn là phòng thí nghiệm cho các thí nghiệm khoa học, đặc biệt là điện báo không dây, giúp nó thoát khỏi nguy cơ bị phá hủy sau 20 năm. Ngày nay, tháp Eiffel vẫn tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực truyền thông, phát sóng các kênh truyền hình và đài phát thanh kỹ thuật số cho 12 triệu người dân. Đèn của tháp cũng được tắt vào ban đêm để tưởng nhớ các nạn nhân của những sự kiện bi thảm trên thế giới.

Trong Thế chiến thứ II, để ngăn quân Đức sử dụng tháp Eiffel như một điểm quan sát, Pháp đã phá hủy hệ thống thang máy của tháp. Đây là một quyết định khó khăn nhưng cần thiết để bảo vệ Paris. Tuy nhiên, đây không phải là lần đầu tiên tháp Eiffel đối mặt với nguy cơ bị phá hủy. Khi mới xây dựng, Gustave Eiffel chỉ được phép sở hữu tháp trong 20 năm để thu hồi vốn trước khi nó được chuyển giao cho chính quyền Paris, những người có kế hoạch tháo dỡ nó.

Để cứu công trình này, Eiffel đã biến tháp thành một trạm phát sóng không dây, thực hiện các thí nghiệm điện báo từ năm 1898. Giá trị chiến lược của tháp Eiffel trong việc truyền tin đã thuyết phục chính quyền gia hạn quyền sở hữu của ông. Ngày nay, hơn 100 ăng-ten trên tháp vẫn tiếp tục phát sóng radio và truyền hình, khẳng định vai trò không thể thay thế của nó.

Tháp Eiffel được xây dựng từ năm 1887 đến 1889 bởi Gustave Eiffel, một kỹ sư người Pháp nổi tiếng với các công trình kim loại đột phá. Ông cũng là người đứng sau nhiều công trình biểu tượng khác như Cầu cạn Porto (Bồ Đào Nha), Cầu cạn Garabit (Pháp), và khung kim loại của Tượng Nữ thần Tự do (Mỹ). Đây là món quà của Pháp dành cho Mỹ nhân kỷ niệm 100 năm Tuyên ngôn Độc lập.

Chỉ với 21 thợ xây và 5 tháng để hoàn thành phần móng, việc xây dựng tháp Eiffel được coi là một kỳ tích kỹ thuật. Quá trình lắp ráp chính xác đến mức kinh ngạc, bắt đầu từ tháng 1/1887 và hoàn thành vào ngày 31/3/1889. Đây là minh chứng cho tài năng và sự sáng tạo của Gustave Eiffel và đội ngũ của ông.

Ban đầu, tháp Eiffel được sơn màu vàng, nhưng từ năm 1953 đến 1961, nó được khoác lên màu nâu đỏ. Cứ 7 năm một lần, tháp được sơn lại để chống gỉ, tiêu tốn khoảng 60 tấn sơn mỗi lần. Được xây dựng từ sắt, tháp Eiffel cần được bảo vệ khỏi quá trình oxy hóa bằng nhiều lớp sơn, đảm bảo tuổi thọ lâu dài.

Kể từ khi hoàn thành, tháp Eiffel đã được sơn lại 19 lần, thay đổi từ màu nâu đỏ ban đầu sang màu vàng đất, nâu hạt dẻ, và cuối cùng là màu đồng hiện tại. Màu sơn được điều chỉnh để hài hòa với bầu trời Paris, với tông màu sáng dần từ dưới lên trên. Mỗi lần sơn lại là một quá trình tỉ mỉ, thể hiện sự chăm sóc và bảo tồn di sản này.

Ban đầu, tháp Eiffel được xây dựng để kỷ niệm 100 năm Cách mạng Pháp (1789 – 1889) và trở thành điểm nhấn chính tại Hội chợ Thế giới Paris năm 1889. Hội chợ này tôn vinh những tiến bộ công nghiệp thời bấy giờ, với các công trình bằng sắt và thép làm trung tâm. Tháp Eiffel, ban đầu được gọi là Tháp 300 mét, nhanh chóng được đặt theo tên của Gustave Eiffel, người đã hiện thực hóa công trình này.

Mặc dù vấp phải nhiều tranh cãi từ giới nghệ thuật, tháp Eiffel đã chinh phục trái tim của người dân Paris và du khách ngay từ ngày đầu mở cửa (15/5/1889). Với thiết kế táo bạo và kiến trúc độc đáo, tháp đã thu hút hơn 2 triệu lượt khách tham quan trong năm đầu tiên, trở thành biểu tượng của sự đổi mới và sáng tạo.