Top 8 Sự Tích Ngày Tết Đặc Sắc Nhất - Khám Phá Văn Hóa Việt

Ngày xưa, tại vùng núi Sóc Sơn, Bắc Việt, có một cây đào cổ thụ to lớn, cành lá sum suê, tỏa bóng rộng khắp một vùng. Hai vị thần Trà và Uất Lũy trú ngụ trên cây đào này, bảo vệ dân làng khỏi ma quỷ. Ma quỷ rất sợ uy lực của hai vị thần, đến nỗi chỉ cần nhìn thấy cành đào cũng vội bỏ chạy. Vào dịp cuối năm, hai thần phải lên thiên đình chầu Ngọc Hoàng, để lại khoảng trống cho ma quỷ hoành hành. Để xua đuổi tà ma, dân làng thường bẻ cành đào về cắm trong nhà hoặc vẽ hình hai vị thần trên giấy hồng điều treo trước cửa. Dần dần, tục lệ này trở thành nét đẹp văn hóa, và hoa đào trở thành biểu tượng không thể thiếu trong ngày Tết của người Việt.

Ngày nay, hoa đào không chỉ mang ý nghĩa trừ tà mà còn tượng trưng cho sự may mắn, tươi mới. Mỗi dịp Tết đến, nhà nhà đều trang trí hoa đào, kết hợp với câu đối đỏ, tạo nên không khí xuân rộn ràng và ấm áp.

Sự tích Táo Quân kể về một cặp vợ chồng nghèo khổ. Người chồng thường xuyên uống rượu và đánh đập vợ khi say, khiến người vợ đau khổ bỏ đi. Sau đó, cô gặp một người thợ săn tốt bụng, họ kết hôn và sống hạnh phúc. Một ngày nọ, người chồng cũ xuất hiện trong bộ dạng ăn xin, và người vợ đã giúp đỡ anh ta. Khi người chồng thợ săn trở về, nghi ngờ vợ ngoại tình, sự hiểu lầm dẫn đến bi kịch. Người vợ tự tử trong lúc nấu ăn, và người chồng cũ, sau khi biết sự thật, đã hối hận và tự thiêu cùng vợ. Người chồng thợ săn cũng không thể chịu đựng nỗi đau mà tự thiêu theo.

Ngọc Hoàng, cảm động trước tình yêu và sự hối cải của họ, đã biến họ thành Táo Quân, ba người với ba đầu chụm lại đỡ nồi, được giao nhiệm vụ theo dõi và bảo vệ các gia đình dưới trần gian. Hàng năm, vào ngày 23 tháng Chạp, người Việt thường làm lễ cúng ông Táo, dọn bữa cơm ngon và đốt giấy bạc, giấy áo quần để tiễn ông Táo về trời báo cáo với Ngọc Hoàng.

Sự tích bánh chưng và bánh dày bắt nguồn từ thời Vua Hùng Vương thứ VI. Khi vua muốn chọn người kế vị, ngài đã tổ chức một cuộc thi nấu ăn. Lang Liêu, người con trai thứ bảy, đã làm ra hai loại bánh từ những nguyên liệu giản dị như gạo nếp, đậu xanh, thịt heo và lá chuối. Bánh chưng hình vuông tượng trưng cho đất, còn bánh dày hình tròn tượng trưng cho trời. Khi dâng lên vua cha, Lang Liêu giải thích rằng bánh chưng và bánh dày thể hiện sự hòa hợp giữa trời và đất, âm và dương. Vua Hùng Vương vô cùng xúc động trước ý nghĩa sâu sắc của món ăn và quyết định chọn Lang Liêu làm người kế vị.

Ngày nay, bánh chưng và bánh dày không chỉ là món ăn truyền thống mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết, lòng biết ơn và tình cảm gia đình. Mỗi dịp Tết Nguyên Đán, người Việt Nam lại cùng nhau gói bánh, nấu bánh, và dâng lên tổ tiên như một cách thể hiện sự kính trọng và gìn giữ nét đẹp văn hóa dân tộc.

Câu chuyện về hoa Thuỷ Tiên bắt nguồn từ một ông phú hộ có bốn người con trai. Trước khi qua đời, ông dặn dò các con chia tài sản công bằng, nhưng ba người con lớn đã tham lam, chỉ để lại cho em út một mảnh đất cằn cỗi. Em út buồn bã khóc lóc, bỗng một bà Tiên xuất hiện từ mặt ao gần đó, tiết lộ rằng mảnh đất ấy chứa đựng một kho báu - mầm của loài hoa quý. Mỗi mùa Xuân, hoa sẽ nở rộ, tỏa hương thơm ngát. Em út đặt tên cho loài hoa này là Thuỷ Tiên để tưởng nhớ ơn lành của bà Tiên.

Hoa Thuỷ Tiên nhanh chóng trở nên quý hiếm, được nhiều người săn đón, giúp em út trở nên giàu có hơn cả ba người anh tham lam. Người ta tin rằng hoa Thuỷ Tiên mang lại may mắn, tài lộc và thịnh vượng. Vì vậy, vào mỗi dịp Tết, người Việt thường chăm sóc hoa Thuỷ Tiên, mong chúng nở rộ đúng Giao Thừa để đón một năm mới đầy sung túc và hạnh phúc.

Theo truyền thuyết cổ xưa, tục đốt pháo và rắc vôi bột ngày Tết bắt nguồn từ niềm tin vào việc xua đuổi tà ma. Người Việt xưa tin rằng có một thần ác tên là Na-Á và vợ hắn thường gieo rắc tai họa, đặc biệt là vào đêm tối. Tuy nhiên, Na-Á và bà Na-Á rất sợ ánh sáng và tiếng ồn. Vì vậy, vào đêm Giao Thừa, khi các thần bảo hộ về trời, người dân được dạy cách đốt pháo, thắp đèn sáng và tạo tiếng ồn để xua đuổi hai vị thần ác này. Từ đó, đốt pháo trở thành phong tục không thể thiếu trong đêm Giao Thừa, mang ý nghĩa trừ tà và đón điềm lành.

Ngoài ra, tục rắc vôi bột quanh nhà và vẽ cung tên trước cửa cũng xuất phát từ thời vua Đinh Tiên Hoàng. Khi dịch bệnh lan tràn do hồn ma ác quỷ, vua được chỉ dẫn dùng vôi bột để trừ tà. Kể từ đó, việc rắc vôi bột trở thành một phần quan trọng trong nghi lễ Tết, giúp bảo vệ gia đình khỏi những điều xấu và đón một năm mới an lành.

Ngày xưa, người dân không biết cách tính thời gian hay tuổi tác. Trong một vương quốc yên bình, vua muốn tưởng thưởng người già nhất, nhưng không ai biết ai là người cao tuổi nhất. Vua sai sứ giả đi hỏi các vị thần. Thần Sông chỉ về Biển, thần Biển chỉ về Núi, và thần Núi chỉ về Mặt Trời. Cuối cùng, sứ giả gặp một bà lão đang hái hoa đào. Bà lão kể rằng mỗi lần hoa đào nở, bà lại hái hoa để nhớ về đứa con xa xứ.

Sứ giả trở về báo cáo với vua, và vua đã nghĩ ra cách tính tuổi: Mỗi lần hoa đào nở là một tuổi. Vua cũng quyết định rằng mỗi khi hoa đào nở sẽ là ngày Tết, kéo dài ba ngày ba đêm để mọi người cùng vui chơi và ghi nhớ kỷ niệm. Từ đó, phong tục này trở thành ngày Tết Nguyên Đán, một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt.

Cây nêu ngày Tết không chỉ là một phong tục mà còn ẩn chứa câu chuyện huyền thoại về cuộc đấu tranh giữa con người và quỷ dữ để bảo vệ ruộng đất. Theo truyền thuyết, người và quỷ từng tranh chấp đất đai và nông sản. Nhờ sự giúp đỡ của Phật, con người đã chiến thắng quỷ bằng những phương pháp thông minh và kỳ diệu. Để ghi nhớ chiến thắng này, người ta dựng cây nêu trước nhà, treo lá dứa, rắc vôi bột và các biểu tượng khác để xua đuổi quỷ dữ.

Cây nêu trở thành biểu tượng của sự bảo vệ và chiến thắng, đồng thời là cách để người Việt kỷ niệm sự kiện lịch sử quan trọng này. Mỗi dịp Tết, cây nêu được trang trí rực rỡ, không chỉ mang ý nghĩa trừ tà mà còn là lời nhắc nhở về sự đoàn kết và sức mạnh của con người trước những thế lực huyền bí.

Câu chuyện về hoa mai vàng kể về cô gái tên Mai, con gái của một thợ săn dũng cảm. Từ nhỏ, Mai đã được cha dạy võ nghệ và trở thành một nữ hiệp sĩ tài ba. Khi một yêu tinh hung dữ đe dọa làng, hai cha con Mai đã lên đường tiêu diệt nó. Dù Mai đã giết được yêu tinh, nhưng cô đã hy sinh khi bị yêu tinh tấn công trả thù. Cảm động trước sự hy sinh của Mai, Ngọc Hoàng đã cho cô được tái sinh để trở về với gia đình trong vòng chín ngày. Sau khi cha cô qua đời, Mai không trở về nữa mà hóa thành cây hoa mai vàng mọc bên miếu làng. Hoa mai vàng nở rộ trong chín ngày Tết, trở thành biểu tượng của sự may mắn và xua đuổi tà ma.

Câu chuyện này không chỉ thể hiện ước mơ về cuộc sống an lành mà còn là minh chứng cho sự hy sinh cao cả vì cộng đồng. Hoa mai vàng, từ đó, trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa Tết cổ truyền của người Việt, mang lại niềm vui và hy vọng cho mọi nhà.